Kolejny raz
wybrałem się na weekend do Berlina. Tym razem na pokładzie
"Polskiegobusa". Ze względu na jeszcze dość zimowa aurę nie
nastawiałem się bardzo na duże zwiedzanie, bo przy poprzednich wizytach "zaliczyłem”,
co ważniejsze miejsca w stolicy Niemiec. Tym razem swoją uwagę poświęciłem
jednej z berlińskich dzielnic - Prenzlauer Berg-owi w okręgu administracyjnym
Pankow. To taka hipsterska, dość awangardowa dzielnica na wschodzie Berlina z dość
tanimi mieszkaniami na wynajem. W przeszłości dzielnicę zamieszkiwało dużo
robotników z pobliskich fabryk i zakładów. Dla wielu dzielnica jest miejscem
dość snobistycznym jak dla warszawiaków Saska Kępa. Mnóstwo tutaj knajp,
kawiarni i ekomarketów a przy okazji wszystko urządzone nie raz bardzo
awangardowo. Mieszkają tutaj ludzie wykonujący "wolne zawody" i osoby
mogące pozwolić sobie na niespieszny tryb życia. Przy czym dzielnica nazywana
jest też "Wzgórzem Ciążowym”, bo jest zamieszkiwana przez rodziny z
dziećmi a na ulicach spotykamy wiele kobiet z wózkami. Przeciwwagą dla
Prenzlauer Bergu jest Charlottenburg (inna dzielnica Berlina), która
zamieszkiwana jest głównie przez osoby starsze.
Nocleg na
cały pobyt udało mi się znaleźć, korzystając tradycyjnie z portalu couchsurfing.com
na Prenzlauerberg-u w bliskiej odległość od stacji S-bahn-u i U-bahn-u
"Schönhauser Allee", dzięki czemu miałem bardzo dobry punkt wypadowy
do centrum. Jeśli dużo zamierzamy jeździć po mieście warto zaopatrzyć się w tak
zwany "bilet dobowy", który obowiązuje w dniu skasowania do godziny 3
nad ranem (trochę dziwne, ale cóż) i w strefie A-B, kosztuje 7 euro. W
automatach lepiej mieć bilon lub użyć banknotów (do 20 euro). Z płatnościami
kartami może być problem niektórych kart nie przyjmują lub odczytują, jako
karty kredytowe, którymi o dziwo nie da się zapłacić w berlińskich automatach.
W biletomatach możemy wybrać język polski. W czasie pobytu zdarzyła mi się
kontrola biletów, więc lepiej zaopatrzyć się w bilety, bo jeśli się nie mylę
jazda na gapę kosztuje tutaj 40 euro.
Tuż obok
mojego mieszkania znajdował się ewangelicki Kościół Getsemani
(Gethsemanekirche) przy Stargarder Strasse 77, który powstał w latach 1891-1893
według projektu niemieckiego architekta Augusta Orth-a.
Następnie w pobliżu stacji metra U2 Eberswalder Straße natniemy się na sporej
wielkości kompleks budynków przemysłowych z końca XIX wieku, które obecnie
noszą nazwę "Browaru Kultury" (Berliner Kulturbrauerei) i mieszczą
się przy Schönhauser Allee 36. W budynkach po dawnym browarze znajdują się
restauracje, bary, sklepy, kino, muzeum, teatr oraz market niemieckiej sieci
"REWE".
Idąc dalej w kierunku Placu Aleksandra (Alexanderplatz) po prawej stron ujrzymy
ciekawy ewangelicki Kościół Błogosławieństwa (Segenskirche), nazywany też Klasztorem
Miejskim (Stadtkloster Segen). Wybudowany w 1908 roku przez architektów Augusta
Dinklage, Ernsta Paulusa i Olafa Lilloe w stylizowany na budowlę w stylu
północnoeuropejskiego gotyku ceglanego z 75-cio metrową wieżą oraz małym
dziedzińcem.
Dalej po lewej stronie na dość wysokim murem znajduje się stary żydowski kirkut
(Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee). Wejście możliwe jest w określonych
godzinach przez bramę główną. Używany od 1827 roku do 1880 roku przez lokalną
społeczność żydowską. Ze względu na ograniczony obszar cmentarz został już
zamknięty w 1880 roku a pochówki przeniesiono na nowo otwarty cmentarz w
Weissensee. Kilka pochówków na tym obszarze odbyło się jeszcze w 1970 roku.
Cmentarz ulegał zniszczeniu w czasie II Wojny Światowej jak i również później w
czasie "narodowego socjalizmu" a także padał ofiarą aktów wandalizmu.
W latach 90-tych teren został uprzątnięty a w 2005 roku wybudowano na
fundamentach dawnej sali pogrzebowej lapidarium, w którym umieszczono ponad 60
macew z cmentarza z XIX i początku XX wieku oraz przedmioty związane z kulturą
pogrzebową. Na cmentarzu pochowano wielu znanych postaci między innymi: Maxa
Liebermanna (malarza, grafika, przedstawiciela realizmu, impresjonizmu i
współzałożyciela berlińskiej secesji), Giacomo Meyerbeer (kompozytora
operowego, twórcy "Grand Opéra" i wolnomularza), Wilhelma Beera
(bankiera i astronoma amatora), Moritza Borchardta (chirurga, profesora
nadzwyczajnego Uniwersytetu Humboldtów, prekursora neurochirurgi), Abrahama
Geigera (rabina i współtwórcy judaizmu reformowanego), Ernsta Remaka (lekarza
neurologa i neuropatologa), Roberta Remaka (lekarza, twórca współczesnej
embriologii), Maxa Rothmanna (lekarza, fizjologa, neurologa, neuroanatoma i
jako pierwszy opisał rzadkie schorzenie współcześnie nazywane od jego nazwiska
"zespołem Rothmanna-Makaia"), Ludwiga Traube (lekarza i współtwórcy
patologii doświadczalnej) i wielu innych znaczących postaci w owym
czasie.
Dalej idziemy w kierunku stacji metra "Senefelderplatz" i za Hotelem
"MEININGER Hotel Berlin Alexanderplatz" skręcamy w ulicę
Kollwitzstraße, którą dochodzimy do ulicy Knaackstraße i znajdującego się tutaj
małego parku z dawną Wieżą Ciśnień (Wasserturm) przy Knaackstraße 23. To
najstarsza wieża ciśnień, którą została ukończona w 1877 roku i funkcjonowała
do roku 1952. Po przejęciu władzy przez Nazistów od 1933 na tym obszarze działa
tak zwany "dziki obóz koncentracyjny" („wildes Konzentrationslager“).
Obiekty takie tworzone były samorzutnie przez lokalnych dowódców SA i SS i
służyły do bezprawnego osadzenia osób uważanych za „wrogów państwa”, marksistów
bądź komunistów.
Tuż obok
Wieży Ciśnień mieści się żydowska synagoga (Synagoge Rykestraße) przy ulicy
Rykestraße 53. Synagoga została zbudowana w latach 1903-1904 według projektu
architekta Johanna Hoenigera w stylu neoromańskim. Ostatnie modlitwy w tym
miejscu odbyły się w 1940 roku. Po wojnie ponownie poświęcona w 1953 roku. Po
kapitalnym remoncie ponownie otwarta w 2007 roku. Obecnie jest to największy
żydowski dom modlitwy w Niemczech.
Tutaj też
znajduje się Muzeum Dzielnicy Pankow (Prenzlauer Allee 227-228). Idąc do końca
ulicą Knaackstraße i dochodzimy do skrzyżowania z główną ulicą Prenzlauer
Allee. Na rogu Prenzlauer Alle i Immanuelkirchstraße stoi ewangelicki Kościół
Emanuela (Immanuelkirche) z 1893 roku w stylu neoromańskim.
W pobliżu Kościoła Emanuela znajdziemy przystanek tramwajowy "M2"
(Knaackstr.) w kierunku "S+U Alexanderplatz" (końcowy przystanek
tramwaju "M2") i znajdziemy się na słynnym zakupowym placu
Wschodniego Berlina, na którym znajdziemy sklepy takie jak: "DM",
"CCC", "Primark" i wiele innych.
Na całym
Prenzlauer Bergu znajdziemy mnóstwo stosunkowo tanich knajpek i restauracji,
gdzie możemy zjeść za poniżej 5 euro. Jednym z takich miejsc, w których jadłem
i jest godne polecenia jest właśnie wietnamska restauracja "Bep Viet"
przy Kollwitzstraße 56, która otwarta jest codziennie od 12:00 do 23:30 (12:00
do 18:00 menu obiadowe w cenach do 5 euro). Menu obiadowe wypisane jest w
języku angielskim i niemieckim na czarnych "potykaczach" przed
lokalem.
Przydatne strony internetowe: http://www.jg-berlin.org/en.html http://www.businesslocationcenter.de/pl/ http://www.berlin.de http://www.bvg.de/en/
|
Dawny Browar (Kulturbrauerei) |
|
Dawny Browar (Kulturbrauerei) |
|
Schönhauser Allee i Linia Metra U2 (Schönhauser Allee und U-Bahn Linie 2) |
|
Ewangelicki Kościół Getsemani (Gethsemanekirche) |
|
Ewangelicki Kościół Emmanuela (Immanuelkirche) |
|
Ewangelicki Kościół Emmanuela (Immanuelkirche) |
|
Synagoga Rykestrasse (Synagoge Rykestraße) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Wieża Ciśnień (Wasserturm) |
|
Zabytkowy Citroën (Citroën) |
|
Zabytkowy Citroën (Citroën) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Lapidarium (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Specjalny Stół Do Obmywania Zmarłego (Tahary) (Cmentarz Żydowski (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Lapidarium (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Macewa w Lapidarium (Lapidarium (Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee) |
|
Ewangelicki Kościół Błogosławieństwa (Segenskirche) |