Bliżej i Dalej...: Watykan - Stolica Apostolska

niedziela, 5 kwietnia 2015

Watykan - Stolica Apostolska

Watykan

Stolica Apostolska

Na początek kilka podstawowych informacji na temat najmniejszego państwa na świecie.

Watykan to miasto-państwo w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, enklawa na terytorium Włoch, w Rzymie. Najmniejsze państwo świata pod względem powierzchni. Zajmuje powierzchnię 44 hektarów (0,44 km²). Siedziba najwyższych władz Kościoła katolickiego, gdzie rezyduje papież. Obywatele Watykanu to głównie dostojnicy kościelni, księża, zakonnice i Gwardia Szwajcarska. Oprócz tego do pracy przychodzi około 3000 osób mieszkających poza murami Watykanu (pracownicy poczty, radia, gazety, sklepów, dworca kolejowego i służby medycznej). Stolica Apostolska jest połączona z Watykanem unią personalną i funkcjonalną. Stolica Apostolska sprawuje nad Watykanem wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerenną władzę i jurysdykcję. Obydwa byty posiadają międzynarodową podmiotowość prawną. Monarchia elekcyjna i teokratyczna, w której pełnię władzy posiada papież. Funkcje legislacyjne pełni Papieska Komisja ds. Państwa Watykańskiego, zaś bieżącym zarządzeniem Watykanem zajmuje się Gubernatorat Państwa Watykańskiego. W relacjach zagranicznych Watykan reprezentuje Sekretarz Stanu, potocznie nazywany premierem Watykanu.

W czasie krótkiego pobytu w Rzymie oczywiście odwiedziłem Watykan. Zgodnie z przysłowiem: "Być w Rzymie i papieża nie widzieć" odwiedziłem Watykan.

Z krakowskich Balic do Rzymu-Ciampino poleciałem na pokładzie irlandzkiego Ryanaira. Bilety rezerwując na oficjalnej stronie przewoźnika na początku listopada w cenie 147 złotych za lot w dwie strony. W poniedziałkowe styczniowe przedpołudnie wylądowałem na Międzynarodowym Lotnisku im. G. Battista Pastine'a (Aeroporto Internazionale G. Battista Pastine). W Rzymie spędziłem trzy dni. Dwie noce z trzech spędziłem w pensjonacie B&B Smile House Roma, który znajduje się nieopodal stacji metra Valle Aurelia (linia "A"). Ostatnią noc spędziłem u mojego "hosta" z couchsurfingu w pobliżu lotniska, który następnego dnia wczesnym rankiem odwiózł mnie autem na lotnisko w Ciampino. Lot powrotny do Krakowa miałem o 6:30.

Jeszcze w grudniu długo przed wylotem postanowiłem spróbować załatwić sobie obowiązkowe wejściówki na środową audiencję generalną z udziałem papieża Franciszka. Aby zdobyć zaproszenie na środową audiencję trzeba wcześniej wysłać prośbę faksem lub listem poleconym do Prefektury Apostolskiej. Bez przekonania wysłałem za on-line fax na podany numer z prośbą o przesłanie wejściówki na konkretną audiencję generalną. Ku mojemu zdziwieniu 12-ego stycznia otrzymałem list z Watykanu od Prefektury Apostolskiej z numerem rezerwacji i instrukcją jak, gdzie i kiedy mogę odebrać wejściówkę.

Dzień przed audiencją generalną w Watykanie udałem się do biura przy Spiżowej Bramie, gdzie po przedstawieniu listu Gwardziście Szwajcarskiemu poszedłem do biura przy Spiżowej Bramie, gdzie odebrałem w kopercie swoją wejściówkę na audiencję.

W środę po 9 rano pojawiłem się przy wskazanym punkcie kontroli przed wejściem na teren Watykanu. Do kontroli bezpieczeństwa i przejścia przez bramki do wykrywania metali tłoczyły się całe masy turystów i pielgrzymów. Kontrola odbywała się sprawnie i wydaje mi się, że była czystą formalnością na pewno nie była tak szczegółowa jak to ma miejsce na lotniskach. Od kiedy papieżem jest Franciszek większość audiencji mimo okresu zimowego i tak odbywało się na placu Świętego Piotra. Wcześniej tradycją było, że w okresie zimowym audiencje generalne odbywają się w Auli Pawła VI. Tym razem jednak audiencja 28-ego stycznia odbyła się w sporej wielkości auli Pawła VI-ego.

Aula Pawła VI-ego oficjalnie może pomieścić do 12 tysięcy pielgrzymów, ale ze względów bezpieczeństwa do środka wpuszcza się do 8 tysięcy osób. Głównym architektem jest Włoch Pier Luigi Nervi. Większość obrysu budynku wykracza poza formalne granice Watykanu i znajduje się we Włoszech, posiada tam jednak status eksterytorialny.

Jak się okazało żółta wejściówka gwarantuje tylko wejście, ale to tylko tyle. Żeby móc zająć początkowe rzędy miejsc potrzebne jest specjalne zaproszenie, które ma czerwony kolor.

Audiencje rozpoczynają się o godzinie 10:00. Gdy na auli przez długi korytarz po środku auli zaczął wchodzić papież Franciszek zaczęło się wielkie poruszenie ludzi,. Każdy go chciał zobaczyć, choć idącego papieża korytarzem widzieli tylko Ci, którzy byli najbliżej barierek, ale moment przejścia na scenę auli było pokazywane na dużym telebimie. Po wejściu papieża z kilkoma biskupami, którzy później tłumaczyli wystąpienie papieża na kilka języków narodowych zaczęła się oficjalna część audiencji z krótki kazaniem. Po zakończeniu audiencji papież również przechodził korytarzem po środku auli, gdzie tak samo jak w czasie wejścia zatrzymywał błogosławił dzieci i najbliżej znajdujących się ludzi. W momencie wyjścia papieża poza aulę miałem okazję prawie na wyciągnięcie ręki widzieć papieża Franciszka, choć na chwilę. Nie ukrywam cała ta audiencja jak i możliwość zobaczenia papieża osobiście była dla mnie czymś dość wyjątkowym. Po raz pierwszy w życiu zobaczyłem papieża.

Po audiencji wróciłem na Plac Świętego Piotra. Wszedłem do Bazyliki Świętego Piotra, gdzie podziwiałem ogromne wnętrze bazyliki.

Z przedsionka do wnętrza bazyliki prowadzi pięcioro drzwi. Drzwi skrajne po prawej stronie to Święta Brama. Drzwi skrajne po lewej stronie to Brama Śmierci.

Wedle tradycji bazylika stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku Świętego Piotra. Bazylika powstała na miejscu wybudowanej wcześniej za czasów Konstantyna Wielkiego a zadanie w XVI wieku powierzono najpierw Donato Bramantemu potem kolejno swój własny wkład w budowę miał: Rafael potem Baldassare Peruzzi i Michał Anioł. Dalej budowę kontynuowali: Pirro Ligorio, Jacopo Barozzi da Vignola, Giacomo della Porta, Domenico Fontana, Giovanni Fontana i Carlo Maderna.

We wnętrzu na dużą uwagę na pewno zasługuje najsłynniejsza Pietra Michała Anioła w pierwszej na prawo kaplicy od wejścia. Od czasu uszkodzenia rzeźby przez szaleńca osłania ją kuloodporna szybą. Dalej w nawie głównej po prawej stronie stoi posąg Świętego Piotra, którego wykonanie przypisywane jest Arnolfo di Cambiemu. Wszyscy ustawią się w kolejce przed posągiem i głaszczą stopę świętego Piotra w myślach wypowiadając swoje marzenie.

W centralnej części kościoła, pod kopułą, znajduje się ołtarz główny, tzw. papieski, nad nim wykonany z brązu barokowy baldachim zaprojektowany przez Berniniego na polecenie papieża Urbana VIII.

Pod figurami Świętego Longina i Świętego Andrzeja znajdują się wejścia do Grot Watykańskich, w których znajdują się sarkofagi papieskie i kaplice. Groty Watykańskie możemy podzielić na te, które możemy zobaczyć za darmo i te, za których zwiedzanie musimy zapłacić i mieć specjalne zezwolenie. Za darmo możemy wejść do części określanych mianem "Nowe Groty". Wbrew nazwie są one starsze i ciekawsze od tych określanych mianem "Stare Groty". W krypcie konfesji Świętego Piotra widoczny jest grób Świętego Piotra. W Grotach Watykańskich znajdują się groby większości papieży, począwszy od Świętego Piotra, a kończąc na Janie Pawle I. Grób Jana Pawła II został przeniesiony do Bazyliki i znajduję się pod ołtarzem w Kaplicy Świętego Sebastiana.

W Watykanie za opłatą możemy dostać się na kopułę Bazyliki Świętego Piotra, zwiedzić Muzea Watykańskie czy też ze specjalnym pozwoleniem w grupie zwiedzić "Stare Groty" i Ogrody Watykańskie. Zakładając, że wyjazd będzie niskobudżetowy zrezygnowałem z odwiedzenia płatnych atrakcji w Watykanie.

Przed wejściem do Bazyliki Świętego Piotra mieści się Plac Świętego Piotra. Plac należący do osi łączącej bazylikę i Via della Conciliazione. Został zaprojektowany w 1656 roku przez Berniniego. Plac otacza Portyk Berniniego (Kolumnada Berniniego) zbudowany w latach 1656-1667. Olbrzymia, czterorzędowa kolumnada w porządku toskańskim, zwieńczona jest attyką, na której ustawiono posągi 140 świętych.

Centralne miejsce placu zajmuje jeden z trzynastu egipskich obelisków w Rzymie (Obelisk Watykański), zdobiący dawniej cyrk Nerona. Prawdopodobnie jest obeliskiem Amenemhata II. Jego wysokość wynosi 25 metrów i 50 centymetrów. Wedle tradycji był świadkiem męczeńskiej śmierci Świętego Piotra i innych chrześcijan. Bernini przy projektowaniu placu wykorzystał obelisk, jako punkt wskazujący środek owalu. W roku 1675 zaprojektował otaczającą go fontannę.

Na placu symetryczne ustawiono jeszcze dwie fontanny. Jedna z nich, znajdująca się po prawej stronie placu, jest dziełem Maderny, a druga jest jej wierną kopią (dzieło Fontany). Po lewej stronie, pomiędzy bazyliką a kolumnadą znajduje się Spiżowa Brama strzeżona przez Gwardię Szwajcarską. W głębi widoczne są Schody Królewskie (Scala Regia), które są dziełem Berniniego.

Z tyłu za Kolumnadą Berniniego widać duży Pałac Papieski (Święty Pałac, Pałac Papieski, Pałac Watykański, Pałac Sykstusa V), który jest oficjalną rezydencją papieża w Watykanie. Budynek zawiera apartamenty papieskie, różne watykańskie biura rządowe, prywatne i publiczne kaplice, muzeum, bibliotekę i Apartament Borgia.

Oglądając rożne uroczystości z Placu Świętego Piotra w telewizji ma się wrażenie, że plac jest o wiele większy niż ma to miejsce w rzeczywistości. W okresie świątecznym na stoi na placu jeszcze ogromna żywa choinka i duża szopka bożonarodzeniowa.

Swoistą mini-audiencją jest recytacja modlitwy Anioł Pański w każdą niedzielę o godzinie 12.00 (jeśli papież jest w Rzymie). Papież wtedy pojawia się w oknie gabinetu papieskiego w Pałacu Apostolskim, ale niestety jeszcze nie maiłem okazji uczestniczenia w tej uroczystości. Za to na Anioł Pański nie obowiązują żadne wejściówki i może w nich uczestniczyć każdy, kto wejdzie na Plac Świętego Piotra.

Będąc w Watykanie nie można zapomnieć o kupieniu pocztówek i watykańskich znaczków i wysłanie ich za pośrednictwem Watykańskiej Poczty. Znaczek na pocztówkę do Polski kosztuje 0,95 eurocentów.

Warto na Plac Świętego Piotra przyjść wieczorem, gdy wszystko ładnie jest oświetlone. W ciągu dnia najlepiej wybrać się rano, kiedy jeszcze na placu nie ma zbyt wielu turystów i pielgrzymów.

Do Watykanu najłatwiej jest dojechać z głównego dworca Termini metrem linii „A” (kierunek Battistini) i wysiadamy na stacji metra „Ottaviano - San Pietro” (Musei Vaticani).