Bliżej i Dalej...: Supraśl

środa, 1 lipca 2015

Supraśl - Ławra Supraska

Supraśl

Ławra Supraska

Supraśl to małe (niespełna pięciotysięczne) miasteczko położone 15 kilometrów od Białegostoku i otoczone Puszczą Knyszyńską. Nazywane jest "Letnią Rezydencją Białegostoku". Miasto posiada status uzdrowiska nizinnego, klimatycznego i borowinowego. Jest też drugim po Augustowie uzdrowiskiem na Podlasiu.

Z autobusu najlepiej wysiąść na pierwszym przystanku w Supraślu (ul. Białostocka/Tartak) tuż obok będzie cmentarz (po dwóch stronach ulicy). Pierwszy to były cmentarz ewangelicki z neogotycką kaplicą grobową rodziny Buchholtzów i kaplica grobowa rodziny Zachertów z 1885 roku. Po drugiej stronie ulicy znajduje się drewniana kaplica z murowaną dzwonnicą (Kaplica Wszystkich Świętych wcześniej (Cerkiew cmentarna Świętego Pantclcjmona). Cmentarz pierwotnie unickim, później prawosławnym a dziś rzymskokatolicki. Obecnie obydwie część cmentarza służą, jako miejsce pochówku lokalnej społeczności katolickiej.

Do Supraśla dojedziemy w około 50 minut autobusem "111" komunikacji miejskiej z Białegostoku (II Strefa) lub trochę szybciej, bo w około 30 minut autobusami firmy Voyager Trans (4,50 zł) lub PKS w Białymstoku (4,00 zł).

Do Supraśla wybrałem się przy okazji weekendowej wizyty w Białymstoku. Miasto znane jest przede wszystkim z imponującej wielkości prawosławnego monaster, którego dokładna nazwa to: Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i Świętego Apostoła Jana Teologa często nazywany Ławrą Supraską. To jeden z pięciu prawosławnych monasterów w Polsce. W monasterze w głównej cerkwi znajduje się cudowna ikona Matki Boskiej (Supraska Ikona Matki Bożej). Zespół klasztorny mieści się przy ulicy Klasztornej 1. Monaster jest też siedzibą Akademii Supraskiej, miejscowej parafii prawosławnej oraz Muzeum Ikon.

Główna cerkiew monasterska jest obiektem łączącym funkcje obronne i sakralne. W swojej konstrukcji przypomina na przykład Sobór Przeczystej Bogurodzicy w Wilnie. W skład monasteru prócz głównej cerkwi wchodzi jeszcze: Cerkiew Świętego Jana Teologa, Pałac Archimandrytów (Pałac Opatów), barokowe budynki klasztorne, brama z dzwonnicą.

Na teren Ławry Supraskiej wchodzimy przez Bramę-Dzwonnicę. Pierwsze wejście (wtorek-sobota) od godziny 10:00 do 16:00 zaś w niedzielę od 12:00 do 16:00. Zwiedzanie nie jest możliwe w poniedziałki, święta oraz po godzinie 16-tej. W bramie monastyru działa mały sklepik (drogo płyta z muzykom cerkiewną 30-50 złotych). Przed wejściem zakonnik poprosił o złożenie dobrowolnej ofiary.

Z tyłu na zabudowaniami monasteru przy ulicy abp. gen. M. Chodakowskiego 6 znajduje się Dworek Zacherta nazywany "Białym Dworkiem" i "Dworkiem Biskupa Jaworowskiego" a obecnie mieści się tam siedziba Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej i Punkt Informacji Turystycznej.

Wychodząc z monastyru przy ulicy Konarskiego zobaczymy drewniany budynek nakryty dachem łamanym polskim, który był domem ogrodników pracujących w ogrodach supraskiego monasteru i dlatego najczęściej nazywany jest Domem Ogrodnika. Później pełnił funkcję karczmy i poczty stąd też nazywany Starą Karczmą lub Starą Pocztą. Obecnie budynek pełni funkcje mieszkalne.

Wychodząc z monasteru na rondzie skręcamy w ulicę Piłsudskiego. Po około 400 metrach dojedziemy do Kościoła Matki Bożej Królowej Polski. Zbudowany w 1885 roku w stylu neogotyckim. Do 1939 roku była to świątynia ewangelicko-augsburska pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego.

Następnie po lewej stronie ujrzymy niski parterowy Ratusz (siedzibę Urzędu Miejskiego w Supraślu). Pierwotnie szkoła zbudowana w 1906 roku dzięki ofiarności hrabiny Józefiny Zachert.

Sto metrów dalej od supraskiego Ratusza znajduje się Kościół Świętej Trójcy. Zbudowany w latach 1861-1863. Konsekrowany w 1868 roku. W latach 1902-1903 dobudowano kruchtę z wieżą, chór i dwie zakrystie.

Od kościoła skręcamy w lewo w ulicę 1-ego Maja i dochodzimy do Placu Kościuszki. Przy Placu Kościuszki znajduje się Pałac Buchholtzów (Liceum Plastyczne im. Artura Grottgera). Wybudowany w latach 1892-1903 eklektyczny pałacyk w stylu francuskiego i włoskiego renesansu z licznymi elementami klasycyzmu i secesji. W skład wchodzą również stajnia, wozownia, stróżówka oraz zachowane fragmenty parku. Na przeciwko pałacu znajduje się Dom Jansena. Zbudowany w latach 1836-1866 przez Wilhelma Zacherta i w 1866 roku odkupiony przez przemysłowca Johanna Jansena.

Prócz tego w Supraślu z zabytkowych budynków znajdziemy: modernistyczny Dom Ludowy z 1934 roku, Dom Kleina, Teatr Wierszalin i Cmentarz Prawosławny z Cerkwią Cmentarną Świętego Jerzego Męczennika z 1901 roku w Podsupraślu.

W sobotę po prawej stronie placu Kościuszki rozstawiany jest mały targ, gdzie udało mi się wypatrzyć panią z rozstawionym stolikiem, która sprzedawała własne wyroby (chleb, ser koryciński i kiełbasę palcówkę).

W Supraślu były nagrywane niektóre ze scen do filmu "U Pana Boga za miedzą" i "Blondynka".