Zaborów
Dwór Dąbskich
Tym razem jesteśmy w Zaborowie. Miejscowość w powiecie brzeskim, w gminie Szczurowa, trzydzieści kilometrów od Brzeska i czternaście kilometrów od Szczurowej.
W centrum miejscowości znajdziemy opuszczony i popadający w ciągłą ruinę dziewiętnastowieczny eklektyczny dwór w stylu klasycystycznym. Obiekt do 1945 roku pozostawał w rękach rodziny Dąbskich. Dwór w Zaborowie to jedna z najbardziej oryginalnych a jednocześnie okazałych rezydencji tej części Małopolski.
Dwór zbudowany z cegły, tynkowany.
Wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy z piętrowymi
ryzalitami. Układ wnętrza trójosiowy, z pomieszczeniami z komunikacją
amfiladową. Na osi skrajnej, od południa trzy pomieszczenia – garderoba,
dawna sala balowa z wyjściem na werandę oraz pomieszczenie
kuchenno-gospodarcze. W osi środkowej westybul, korytarz
dzielony ścianą działową oraz dawna jadalnia. W osi skrajnej północnej - garderoba - pokój gościnny - dawna biblioteka - pomieszczenia kuchenne.
W części środkowej ryzalitu frontowego od wschodu pomieszczenie
korytarzowe odpowiada westybulowi parteru. Po bokach dawne sypialnie i
pokoje gościnne. W piętrowej części ryzalitu wschodniego elewacji
południowej dawne pomieszczenia służbowe.
Podłogi deskowe i parkietowe, w części pomieszczeń wylewki
betonowe. Stolarka okienna różnorodna, jedno-, dwu-, cztero-, i
sześciokwaterowa, drewniana, lakierowana. Stolarka drzwiowa, płycinowa,
dwuskrzydłowa, lakierowana. Drzwi mocowane na zawiasach w futrynach
skrzynkowych, pierwotnie mocowanych razem z słupami. Elewacja frontowa,
trójdzielna, z wysuniętym ryzalitem środkowym zakończonym trójkątnym
szczytem. Elewacja dziewięcioosiowa, z osiami wydzielonymi za pomocą
otworów okiennych i wnęk portyku frontowego. Portyk arkadowy, wsparty na
kolumnach drewnianych o kapitelach jońskich. Elewacja boczna (południowa) siedmioosiowa, o artykulacji za pomocą wnęk okiennych i
dwóch wnęk portykowych, z kolumnami drewnianymi. We wnękach wejścia do
dawnej sali balowej naroża ryzalitów o kostkowej dekoracji tynkowej.
Elewacja boczna (północna), niesymetryczna, w części wschodniej ujęte
ryzalitem, opracowanych analogicznie jak elewacja frontowa. W części
środkowej półkoliście zamknięty ryzalit parterowy dawnej biblioteki.
Elewacja tynkowana gładkim tynkiem, z listwowym gzymsem podokapowym
obiegającym ściany. Pod oknami boniowane w tynku prostokątne wnęki
podokienne. Elewacja tylna (zachodnia), niesymetryczna, z nierytmicznym
rozstawieniem otworów okiennych o różnym kształcie i rozmiarach.
Elewacja tynkowana gładkim tynkiem. Dwór nakryty dachami dwuspadowymi, o
więźbie krokwiowo-stolcowej nad częścią środkową korpusu oraz ryzalitem
środkowym. Pozostałe dachy czterospadowe, namiotowe. Obiekt posiada
instalacje elektryczną i wodociągową.
Od ośmiu lat dwór jest własnością prywatną, ale nie zmienia to faktu, że nadal popada w ruinę i jest dostępny dla każdego a w środku znajdziemy ślady po licznych libacjach. Na terenie wokół dworu pasą się krowy. Obok znajduje się też sklep. Do wnętrza dworu wjedziemy w sumie bez najmniejszego problemu na przykład od strony tarasu.
Ciekawostka:
Wspomnienia Marii Orlickiej, córki Romualda Majeranowskiego (fragment):
"Pod koniec wojny wraz z wycofującymi się Niemcami, przywędrował i chyba znalazł schronienie i pracę we dworze poganiacz wielbłądów zza Kaukazu. Miał dwa dorosłe wielbłądy i jednego małego. Wielbłądy zarabiały na swoje utrzymanie pracując przy zwózce siana, a on sam wzbudzał zainteresowanie dziewcząt swoją niewątpliwą, egzotyczną urodą. We dworze wtedy pracowała Frania Stysiówna, która przyjechała wraz z nami z poznańskiego (przed wojną była u nas gosposią). Ten cudzoziemiec koniecznie chciał się z nią ożenić, ale ją przerażała odległość, jaką musiałaby pokonać, udając się z nim w jego rodzinne strony."
Więcej na:
http://www.lucarz.jezuici.pl//miejsca/orlicka.htm
W miejscowości znajduje kościół parafialny Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z 1950 roku, Dom Ludowy wybudowany w 1936 roku.
Ponadto znajduje się tutaj cmentarz wojenny nr 263 z okresu I Wojny Światowej. Założony na planie
kwadratu, położony na środku cmentarza parafialnego. Centralny element
stanowi drewniany krzyż, przykryty daszkiem. Pochowano tu 122 żołnierzy austro-węgierskich, 3 żołnierzy niemieckich oraz 31 żołnierzy rosyjskich. Obiekt zaprojektował Johann Watzal.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz